علت و معلول؛ به دست آوردن احساس کنترل بر جهان

زمان مطالعه: 3 دقیقه

کودکان همیشه از طریق مشاهدۀ آنچه مردم در اطراف آن‌ها انجام می‌دهند یاد می‌گیرند. آن‌ها دانشمندان کنجکاوی به دنیا می‌آیند. حتی مغز کوچک‌ترین بچه‌ها نیز طوری طراحی شده است که صرفاً از طریق مشاهده و بازی، چیزها را به سرعت یاد بگیرد. محقق کوچک خستگی‌ناپذیر شما مجذوب پدیدۀ علت و معلول می‌شود، و بنابراین بیشترین یادگیری را هنگام بازی خواهد داشت؛ یعنی جایی که می‌تواند باعث وقوع یا تغییر چیزها شود.

اوایل رشد و قبل از اینکه نوزادان به دو سالگی برسند، کنجکاوی آن‌ها شکوفا می‌شود و به کمک تجارب جالب و جدیدی که با اسباب‌بازی‌هایشان به دست می‌آورند، شروع به درک جهان اطراف خود می‌کنند. آن‌ها یاد می‌گیرند که اگر جغجغه‌ای را تکان دهند، صدایی خواهند شنید، یا اینکه اگر توپی را روی زمین پرتاب کنند، ممکن است به بالا برگردد. ساده‌ترین اسباب‌بازی‌ها می‌توانند حواس کودک را فعال کرده و به ابزاری برای یادگیری تبدیل شوند. نوزادان متوجه می‌شوند که می‌توانند باعث ایجاد اتفاقات یا واکنش‌هایی شوند و بدین ترتیب رابطۀ علت و معلولی را درک می‌کنند.

انواع روابط علت و معلولی

  1. اجتماعی

نوزادان با تعاملات اولیۀ ساده‌ای که با مادر و پدرشان دارند، یاد می‌گیرند که قادرند محیط خود را تغییر دهند. آن‌ها یاد می‌گیرند که اگر گریه کنند‌، کسی بغلشان می‌کنند، یا آرام و یا سیرشان می‌کنند و بنابراین یاد می‌گیرند که جهان جای امنی است. یاد می‌گیرند که اگر لبخند بزنند، احتمالاً شما را هم وا می‌دارند به آن‌ها لبخند بزنید و یا خم شوید تا آن‌ها را ببوسید. این اَشکال اولیۀ ارتباط، روابط عصبی‌ای را در مغز نوزاد ایجاد و تقویت می‌کند که به رشد مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی او کمک می‌کنند.

نوزادان یاد می‌گیرند که می‌توانند جنبه‌هایی از محیط خود را کنترل کنند. محیط کودک در پرورش مهارت‌های استدلال ریاضی و علمی و همچنین فرآیندهای تفکر نقشی حیاتی دارد. بسیاری از اسباب‌بازی‌ها با هدف غنی کردن رشد کودک و وا داشتن او به درک روابط جالب علت و معلولی طراحی شده اند. کودکان با استفاده از این اسباب‌بازی‌ها احساس کنترل می‌کنند، زیرا متوجه می‌شوند که می‌توانند صداهایی تولید کنند یا باعث شوند یک شیء بالا و پایین بپرد. نوزادان همانطور که یاد می‌گیرند هر عملی عکس‌العملی دارد، درک بهتری از علت و معلول پیدا کرده و احساس کنترل بیشتری بر جهان خواهند داشت.

چه زمانی نوزادان درباره علت و معلول یاد خواهند گرفت؟

به یاد داشته باشید که از طریق مشاهدۀ ساده، کودک شما متوجه می‌شود که می‌تواند پیش‌بینی کند و بفهمد که چیزها چرا اتفاق می‌افتند، او یاد می‌گیرد که برای جلب توجه و دریافت تشویق دیگران، با آن‌ها تعامل برقرار کند، و همینطور خواهد فهمید که توانایی برقرار نکردن یک تعامل، با نگاه کردن به سویی دیگر را نیز دارد. سعی کنید کوچولوی خود را در این سن به کاوش و بازی تشویق کنید تا با احساس کنترل بیشتر آشنا شود.