مدیریت پرخاشگری کودکان: اشتباهات رایج والدین در مدیریت پرخاشگری کودکان

زمان مطالعه: 6 دقیقه

مدیریت پرخاشگری کودکان یکی از چالش‌های مهم در مسیر رشد و تربیت آن‌هاست. پرخاشگری در مراحل اولیه زندگی رفتاری طبیعی محسوب می‌شود، به‌ویژه زمانی که کودکان هنوز توانایی بیان احساسات خود را از طریق کلمات ندارند. در این دوره، آن‌ها معمولاً با رفتارهای فیزیکی خشم یا نیازهایشان را نشان می‌دهند. اما با تقویت مهارت‌های زبانی، کودکان یاد می‌گیرند احساسات خود را با کلمات بیان کنند و این موضوع، نقش مهمی در کاهش و مدیریت پرخاشگری آن‌ها دارد.

 

مدیریت پرخاشگری کودکان

 

 انواع پرخاشگری در کودکان

پرخاشگری تصادفی زمانی رخ می‌دهد که کودک به صورت ناخواسته و بدون قصد آسیب رساندن به دیگران رفتاری پرخاشگرانه نشان می‌دهد. این رفتارها معمولا اتفاقی هستند و عمدی نیستند. مانند برخورد ناخواسته به دست دیگران در حین پوشیدن ژاکت.

در این نوع، کودک اعمال پرخاشگرانه را انجام می‌دهد چون این کار حس خوبی به او می‌دهد، بدون اینکه قصد آسیب رساندن به کسی را داشته باشد. مانند ریختن مایعات روی زمین به عنوان یک کار سرگرم‌کننده و یا ضربه زدن به دیگران در حین بازی بدون درک اینکه ممکن است باعث ناراحتی یا درد شود.

پرخاشگری ابزاری زمانی است که کودک برای به دست آوردن یک شیء یا رسیدن به هدف خاصی از رفتار پرخاشگرانه استفاده می‌کند. این نوع پرخاشگری بیشتر بین کودکان دو تا شش سال دیده می‌شود که معمولاً تمایل بیشتری به خودمحوری دارند و ترجیح می‌دهند چیزها را تصاحب کنند تا به اشتراک بگذارند.

این نوع پرخاشگری (مانند قلدری کردن با ضربه زدن، توهین کردن، یا بی‌اعتنایی به دیگران) شدیدترین حالت است و با قصد و نیت آسیب رساندن به دیگران انجام می‌شود. این رفتار می‌تواند به صورت فیزیکی (ضربه زدن) یا روانی (تمسخر یا بی‌اعتنایی) و یا کلامی (فریاد و توهین) باشد. کودکان ممکن است برای انتقام گرفتن یا به عنوان یک روش برای ابراز نارضایتی از این نوع پرخاشگری استفاده کنند.

 

اشتباهات رایج والدین در مواجهه با پرخاشگری کودکان

 

چگونه علل پرخاشگری کودک را تشخیص دهیم؟ نشانه‌های هشداردهنده

درک این موضوع که رفتار کودک نوعی ابزار ارتباطی است، می‌تواند به والدین کمک کند تا دلایل پشت رفتارهای خشن یا پرخاشگرانه را بهتر بفهمند. کودکی که به دلیل فشار روانی به پرخاشگری روی می‌آورد، در واقع در حال تجربه استرس و آشفتگی است. این کودکان معمولاً مهارت‌های لازم برای مدیریت احساسات و بیان آن‌ها به شکل مناسب را ندارند. با این حال، واکنش صحیح به پرخاشگری کودک می‌تواند به او کمک کند تا به جای ادامه رفتارهای ناسالم، روش‌های بهتر و موثرتری برای کنترل احساسات و مقابله با فشارهای روانی یاد بگیرد.

 

روش‌های مؤثر برای مدیریت پرخاشگری کودکان

 

 

 

 

 

 

 

اشتباهات رایج والدین در مواجهه با پرخاشگری کودکان

 

اشتباهات رایج والدین در مدیریت پرخاشگری کودکان

وقتی کودکان با کلمات و رفتارهای خود رفتارهای پرخاشگرانه نشان می‌دهند مدیریت شرایط برای والدین به چالش بزرگی تبدیل می‌شود. دیدن این سطح از خشم و خشونت در کودکان، می‌تواند برای والدین تجربه‌ای دلهره‌آور باشد و این احساس را به آن‌ها القا کند که در نقش والدگری موفق نیستند.

کودکانی که احساس نادیده گرفته شدن دارند، ممکن است با رفتارهای پرخاشگرانه مانند دعوا با خواهر یا برادر، این احساس را ابراز کنند. این رفتارها معمولاً باعث می‌شود والدین برای برقراری نظم سریع واکنش نشان دهند، اما این واکنش‌های عجولانه می‌تواند به رابطه والد و کودک آسیب برساند. زمانی که کودکان احساس کنند شنیده نمی‌شوند یا ارتباط احساسی مناسبی با والدین ندارند، احتمال استفاده از رفتارهای شدیدتر مانند پرخاشگری برای جلب توجه بیشتر می‌شود.

راه‌حل پیشنهادی: والدین در مدیریت پرخاشگری کودک باید ابتدا آرامش خود را حفظ کنند و با لحنی خونسرد رفتار کودک را مورد ارزیابی قرار دهند. توجه به رفتار، نه شخصیت کودک، و یادآوری ارزش‌های خانوادگی مانند احترام و مهربانی می‌تواند به بهبود شرایط کمک کند. همچنین، به کودکان اجازه دهید احساسات خود را بیان کنند و تلاش کنید به جای تنبیه فوری، راه‌حل‌های سازنده ارائه دهید.

 

برخی والدین برای اصلاح رفتارهای پرخاشگرانه از روش‌هایی مانند داد زدن، محرومیت‌های شدید یا حتی تنبیه بدنی استفاده می‌کنند. هرچند این روش‌ها ممکن است در کوتاه‌مدت نتیجه دهند، اما در درازمدت باعث افزایش پرخاشگری در کودکان می‌شوند. تنبیه سختگیرانه باعث شکل‌گیری چرخه‌ای منفی می‌شود؛ جایی که پرخاشگری والدین و کودک به‌طور متقابل یکدیگر را تقویت می‌کنند.

راه‌حل پیشنهادی: والدین باید برای مدیریت پرخاشگری کودک از سبک فرزندپروری مقتدرانه استفاده کنند که تعادلی بین ساختار و همدلی برقرار می‌کند. این سبک به کودکان احساس امنیت می‌دهد و به آن‌ها کمک می‌کند رفتارهای مثبت را یاد بگیرند. والدینی که در روش‌های تربیتی خود ثبات، مهربانی و احترام را رعایت کنند، می‌توانند رفتارهای مشکل‌ساز را کاهش دهند و رابطه‌ای قوی‌تر با فرزندشان بسازند.

 

بسیاری از کودکان به دلیل مشکلات در کنترل تکانه‌ها دچار رفتارهای پرخاشگرانه می‌شوند. این رفتارها معمولاً واکنشی سریع به یک موقعیت هستند، مانند زمانی که کودکی در پاسخ به یک تحریک ناگهانی، رفتاری تند نشان می‌دهد.

راه‌حل پیشنهادی: والدین باید برای مدیریت پرخاشگری کودک، به جای تمرکز صرف بر اصلاح رفتار، روی کمک به کودک برای مدیریت تکانه‌ها (رفتارهای ناگهانی) کار کنند. فراهم کردن فضایی برای صحبت درباره احساسات و آموزش تفاوت بین واکنش‌های مناسب و نامناسب می‌تواند به کودکان در کنترل رفتارهایشان کمک کند. در موارد پیچیده‌تر، مراجعه به متخصص برای ارزیابی و درمان لازم است.

 

چگونه از بروز پرخاشگری در کودکان پیشگیری کنیم؟

 

چگونه از بروز پرخاشگری در کودکان پیشگیری کنیم؟ 

اولین گام برای مدیریت پرخاشگری کودکان، پیشگیری از بروز آن است که می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:

نتیجه‌گیری

پرخاشگری در کودکان انواع مختلفی دارد؛ از جمله پرخاشگری تصادفی، ابرازی، ابزاری و خصمانه که هرکدام دلایل و ویژگی‌های خاصی دارند. این رفتارها معمولاً نشانه‌ای از ناتوانی کودک در مدیریت احساسات، استرس یا برقراری ارتباط مؤثر هستند. والدین با حفظ خونسردی، پرهیز از تنبیه‌های شدید، تشویق رفتارهای مثبت، آموزش مهارت‌های حل مسئله، و شناسایی عوامل محرک، می‌توانند به مدیریت پرخاشگری کودک کمک کنند. همچنین، باید از واکنش‌های عجولانه و سختگیرانه پرهیز کرد و به جای آن با همدلی و ثبات تربیتی، کودک را در مسیر یادگیری کنترل احساسات همراهی کرد.

 

تهیه و تنظیم: طوبی عموزاده

منبع: مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات متحده آمریکا

 

 

اختلالات کودکان پرخاشگری کودکان پیشگیری