مغز و بینایی

زیر شش ماه

05 ژانویه 2022

0 دقیقه

تجربه بصری در دوران کودکی تأثیر طولانی مدتی بر ادراک و کارکرد مغز در طول زندگی فرد دارد. بینایی یکی از پیچیده‌ترین عناصر زندگی انسان‌ها است که 30 درصد از فعالیت‌های مغز به طور مستقیم به آن اختصاص داده شده است. این عدد در مورد لامسه 8 درصد و در مورد شنوایی 3 درصد می‌باشد. رشد بینایی آنقدر سریع اتفاق میفتد که بخش زیادی از تجربۀ حسی انسان را در بر می‌گیرد و کودک شما از طریق آن ویژگی‌های مختلف جهان را درک کرده و چیزهایی زیادی در مورد آن یاد می‌آموزد. دستگاه بینایی نوزادان در بدو تولد کامل نیست اما خیلی زود کارکردهای آن پیشرفته‌تر می‌شود؛ بنابراین نوزاد هنوز قادر به درک اشیاء به شیوۀ بزرگسالان نیست و با گذر زمان سیستم بینایی‌ش پیچیده‏تر خواهد شد.

بینایی نوزاد چگونه شکل می‌گیرد؟

همانطور که گفته شد، تجربۀ بصری نوزاد در ابتدا بسیار محدود است. تکامل بینایی در دو مرحله اتفاق می‏افتد:

اولین مرحله به ویژگی‌های ژنتیکی او مربوط است. ژنتیک نوزاد بستری فراهم می‌کند که چشم‌ها و مغز او در پاسخ به محرک‌های محیطی مثل نور، کم‌کم رشد کنند.

 در مرحلۀ دوم ویژگی‌های محیط، روند تکامل بینایی را هدایت می‌کنند. تحریک چشم‌های نوزاد توسط نور موجب می‌شود که در مغز او تغییراتی به وجود بیاید. در نتیجه، نوزاد شما به مرور زمان توانایی‌های بصری بیشتری کسب می‌کند.

آیا دوره حساسی برای رشد بینایی وجود دارد؟

بینایی نوزاد به ویژه در 2 سال اول زندگی بسیار انعطاف‌پذیر است. همانطور که گفته شد مغز و چشمان نوزاد در چند ماه اول باید توسط محرک‌های بیرونی تحریک شود تا ساختار و کارکرد مغز در زمینۀ بینایی سامان پیدا کنند. بنابراین دو سال ابتدایی زندگی دورۀ حساس رشدی برای دستگاه بینایی کودک به حساب می‌آید.

آیا بین آن چیزهایی که کودک در اوایل زندگی می‌بیند و آن چیزهایی که در آینده دوست دارد ببیند ارتباطی وجود دارد؟ به نظر می‌رسد که اینطور باشد! اکثر ما در محیط‏های «شهری» بزرگ شده‌ایم؛ در نتیجه بیشتر در اطرافمان ساختمان‏ها و خانه‏های مستطیلی شکل دیده‌ایم؛ بنابراین دقت بهتری در تشخیص جهت‌ها یا خطوط افقی و عمودی داریم. در مقابل، افرادی که در خانه‌های سنتی به دنیا آمده‏اند در تشخیص زوایا و جهت‌های مورب مهارت بیشتری دارند.